Philae (Grieks: Φιλαί, Arabisch: Anas el Wagud, of Pilak of P’aaleq) (Egyptisch voor: plaats van afstand, het einde of het engel eiland) is een eiland in de Nijl en een plek van een oud-Egyptisch tempelcomplex in zuidelijk Egypte.
Het ligt vlak bij de eerste cataract, nabij Aswan.
Het eiland staat bekend om zijn weergaloze schoonheid.
De oudste monumenten dateren uit de 7e eeuw v.Chr. toen farao Taharqa een altaar bouwde.
Het meeste is echter uit de Ptolemaeïsche en Romeinse periode.
Er zijn verschillende bouwwerken, maar centraal staat de tempel voor Isis. Deze bestond uit drie delen, een groot hof, de voorste zuilenhal en het achterste deel met achterin drie kapellen.
Daarnaast zijn op het eiland onder andere een kiosk van Trajanus, een portiek van Nectanebo, een tempel van Arsinoe, een tempel voor Hathor, een tempel van Augustus en een Koptische kerk te vinden.
De site was immers nog in gebruik in de christelijke tijd.
Opmerkelijk is ook dat hier de jongste hiërogliefen zijn gevonden (394 n. Chr.) en ook de laatste koptische inscriptie (452 n. Chr.).
Het complex heeft grote bekendheid gekregen doordat het helemaal in stukken is gesneden en iets verderop is geplaatst op het hoger gelegen eiland (Agilkia).
De tempel stond al sinds de bouw van de dam in het begin van de twintigste eeuw gedeeltelijk onder water, maar dreigde helemaal in het water te verdwijnen bij de aanleg van de Aswandam.
Door UNESCO werd hij van de ondergang gered en nu staat het complex op de werelderfgoedlijst.
Monumenten uit Egypte en Ethiopië volgens de tekeningen van de wetenschappelijke expeditie,
die naar deze landen is gestuurd door Zijne Majesteit de Koning van Pruisen,
Friedrich Wilhelm IV en uitgevoerd in de jaren 1842-1845 op bevel van Zijne Majesteit.
(Bron: Lepsius-Projekt Sachsen-Anhalt, auteur: Karl Richard Lepsius (1810–1884))
Monumenten uit Egypte en Ethiopië volgens de tekeningen van de wetenschappelijke expeditie,
die naar deze landen is gestuurd door Zijne Majesteit de Koning van Pruisen,
Friedrich Wilhelm IV en uitgevoerd in de jaren 1842-1845 op bevel van Zijne Majesteit.
(Bron: Lepsius-Projekt Sachsen-Anhalt, auteur: Karl Richard Lepsius (1810–1884))
Een impressie van Philae.
(Eigen foto’s uit 2012)
