Psoesennes I was de derde farao van de 21e dynastie die regeerde vanuit Tanis.
Psoesennes is de Griekse versie van zijn oorspronkelijke naam Pasibkhanu of Pasebakhaenniut, wat betekent “De ster die in de stad verschijnt“.
Hij was de zoon van Pinedjem I en Henuttawy, de dochter van Ramses XI bij Tentamun, hij trouwde met zijn zus Mutnedjmet.
De precieze regeerperiode van Psoesennes I is onbekend omdat verschillende exemplaren van Manetho’s archieven hem een regeerperiode van 41 of 46 jaar toeschrijven.
Sommige egyptologen hebben voorgesteld om het cijfer van 41 jaar met tien jaar te verhogen tot 51 jaar om beter overeen te komen met bepaalde anonieme jaartallen van 48 en 49 jaar in Opper-Egypte.
De Duitse egyptoloog Karl Jansen-Winkeln heeft echter gesuggereerd dat al deze data moeten worden toegeschreven aan de dienende hogepriester van Amon, Menkheperre, die expliciet is gedocumenteerd in een jaar 48-record.
Jansen-Winkeln merkt op dat “in de eerste helft van Dyn. 21, [de] Hogepriesters Herihor, Pinedjem I en Menkheperre koninklijke attributen en [koninklijke] titels hebben in verschillende mate”, terwijl de eerste drie Tanite koningen (Smendes, Amenemnesoe en Psoesennes I ) worden in Opper-Egypte bijna nooit bij naam genoemd, met uitzondering van één graffito en rots-stèle voor Smendes.
Daarentegen komt de naam van de opvolgers van de 21e dynastie van Psoesennes I, zoals Amenemope, Osorkon de Oudere en Siamun vaak voor in verschillende documenten uit Opper-Egypte, terwijl de Thebaanse hogepriester Pinedjem II, die een tijdgenoot was van de laatste drie koningen nooit koninklijke attributen of titels in zijn carrière had aangenomen.
Vandaar dat twee afzonderlijke jaartallen van het jaar 49 uit Thebe en Kom Ombo kunnen worden toegeschreven aan de heersende Hogepriester Menkheperre in Thebe in plaats van Psoesennes I, maar dit blijft onzeker.
Tijdens zijn lange regeerperiode bouwde Psoesennes de ommuurde muren en het centrale deel van de Grote Tempel in Tanis, die was gewijd aan de triade van Amon, Mut en Khonsu.
Psoesennes was ogenschijnlijk de heerser die verantwoordelijk was voor het veranderen van Tanis in een volwaardige hoofdstad, die de tempel omringt met een formidabele bakstenen temenos-muur met zijn heiligdom gewijd aan Amon, bestaande uit blokken die zijn geborgen uit het vervallen Pi-Ramesses.
Veel van deze blokken waren ongewijzigd en behielden de naam van de bouwer van Pi-Ramses, Ramses II, inclusief obelisken die nog steeds de naam van Ramses II dragen die van de voormalige hoofdstad Pi-Ramses naar Tanis werden vervoerd.
Geboortenaam: pA-sbA-xAi-n-niwt (mri-imn) Pasebakhaienniut Meriamun
(De ster verschijnt in de stad; Geliefd door Amon)
Troonnaam: aA-xpr-ra (stp.n-imn) Aakheperre Setepenamun
(Groot zijn de manifestaties van Ra; Gekozen door Amon)
Konings tombe III te Tanis.
In 1939 ontdekt Pierre Montet binnenin de Amon tempel te Tanis, de tombes van koningen van de 21e en 22e dynastie, sommige ervan zijn niet verstoord en bevatten het graf van koning Psoesennes I, zijn partner Mutnedjemet, hun zoon Ankhefenmut, alsmede Sheshonq II en Wendjebwaendjed, commandant van boogschutters.
De tombe bestaat uit cryptes te betreden via een toegangsschacht of helling en uit een voorkamer en een vrij lange grafkamer.
Ze werden potentieel bedreigd door grondwater en daarom niet al te diep begraven onder de vloer van het hof.
Er zijn drie grafkamers met vrij veel opnieuw gebruikte blokken, de bovenbouw, welke misschien leken op die van de tombes van de koningen van Sais, zijn compleet verdwenen.
Slechts 4 van de waarschijnlijk 17 tombes van dit soort uit de 21e en 22e dynastie zijn gevonden.
Ondanks de vernietiging van houten artefacten in het graf als gevolg van het vochtige Nijldeltagebied, werd het prachtige grafmasker van de koning intact teruggevonden; het bleek te zijn gemaakt van goud en lapis lazuli en bevatte inlays van zwart en wit glas voor de ogen en wenkbrauwen van het object.
Het masker van Psoesennes I wordt beschouwd als “een van de meesterwerken van de schatten [en] van Tanis” en is momenteel te zien in het Cairo Museum.
Schematische weergave van het graf.
1 – Psoesennes I
2 – Koningin Mutnedjemet
3 – Sheshonq II
4 – Prins Ankhefenmut
5 – Wendjebwaendjed – commandant van boogschutters
6 – Voorkamer
7 – Toegangsschacht
Zilveren antropoïde kist van Psoesennes I, Cairo Museum.
Het gouden gezichtsmasker van Psoesennes I (Caïro museum).
Gouden kraag met lapis lazuli van Psoesennes I, Cairo Museum.
