Ptolemaeus XII (ook Auletes of fluitspeler genoemd) (117 v. Chr. – 51 v. Chr.) was farao van Egypte.
Van hem werd een dochter, Cleopatra VII geboren in 69 v. Chr. in Alexandrië, van wie de moeder waarschijnlijk zijn zus, Cleopatra V Tryphaena, was.
Zijn oudste zoon was Ptolemaeus XIII van Egypte.

Geboortenaam: ptwlmis (anx-Dt mri-ptH-Ast) Ptolemajos ankh det Meriptah Iset
(Ptolemaeus, Eeuwig levend; Geliefd door Ptah en Isis)

Koninklijke titel van Ptolemaeus XII in hiërogliefen.
(Bron: Athribis tempel, Sohag)

Beeld in Egyptische stijl van Ptolemaeus XII,
gevonden in de Tempel van de Krokodil in Fayum, Egypte.
(Bron: Grieks-Romeins Museum, Alexandrië, Egypte)

Reliëf van Ptolemaeus XII van de dubbele tempel in Kom Ombo.

Ptolemaeus zijn tegenstander verpletterend met zijn koninklijke scepter,
op de eerste poort van de tempel te Edfu.
.